GỬI JENNY
Tôi bây giờ đã là ba lăm tuổi
Còn em thì chỉ vừa mới mười lăm
Nhưng mỗi lần nhìn em, Jenny ạ
Giấc mơ xưa lại thức dậy trong lòng!
Vào năm một nghìn tám trăm mười bảy
Tôi gặp một người con gái như em
Mái tóc của nàng giống như em vậy
Giống cả nụ cười, dáng vẻ tự nhiên.
Thế rồi tôi bước vào trường Đại học
Tôi dặn nàng: “Hãy gắng đợi chờ anh
Anh sẽ quay về một ngày gần nhất”
Nàng nói rằng: “Em mãi mãi của anh”.
Ba năm trời học ở Göttingen
Ba năm miệt mài với bao sách luật
Thế rồi một hôm nhận thư biết được
Người yêu của tôi đã bước theo chồng.
Khi đó tháng Năm, khi đó mùa xuân
Những bông hoa nở đầy trong thung lũng
Những con chim đã cất tiếng hót vang
Những con sâu cũng vui đùa trong nắng.
Nhưng tôi buồn, xanh xao và u ám
Vì buồn đau mà sức lực không còn
Chỉ có Chúa Trời may ra thấu tận
Những điều gì tôi đã chịu hằng đêm.
Nhưng tôi phục hồi. Như cây sồi xanh
Vẻ mạnh mẽ hiện trong từng nhánh lá
Giờ mỗi lần nhìn em, Jenny ạ
Giấc mơ xưa lại thức dậy trong lòng!
An Jenny
Ich bin nun fünfunddreißig Jahr alt,
Und du bist fünfzehnjährig kaum ...
O Jenny, wenn ich dich betrachte,
Erwacht in mir der alte Traum!
Im Jahre achtzehnhundert siebzehn
Sah ich ein Mädchen, wunderbar
Dir ähnlich an Gestalt und Wesen,
Auch trug sie ganz wie du das Haar.
Ich geh auf Universitäten,
Sprach ich zu ihr, ich komm zurück
In kurzer Zeit, erwarte meiner.
Sie sprach: "Du bist mein einzges Glück."
Drei Jahre schon hatt ich Pandekten
Studiert, als ich am ersten Mai
Zu Göttingen die Nachricht hörte,
Daß meine Braut vermählet sei.
Es war am ersten Mai! Der Frühling
Zog lachend grün durch Feld und Tal,
Die Vögel sangen, und es freute
Sich jeder Wurm im Sonnenstrahl.
Ich aber wurde blaß und kränklich,
Und meine Kräfte nahmen ab;
Der liebe Gott nur kann es wissen,
Was ich des Nachts gelitten hab.
Doch ich genas. Meine Gesundheit
Ist jetzt so stark wie'n Eichenbaum ...
O Jenny, wenn ich dich betrachte,
Erwacht in mir der alte Traum!
KHI ANH NHÌN MẮT EM
Khi anh nhìn mắt em
Tôi bây giờ đã là ba lăm tuổi
Còn em thì chỉ vừa mới mười lăm
Nhưng mỗi lần nhìn em, Jenny ạ
Giấc mơ xưa lại thức dậy trong lòng!
Vào năm một nghìn tám trăm mười bảy
Tôi gặp một người con gái như em
Mái tóc của nàng giống như em vậy
Giống cả nụ cười, dáng vẻ tự nhiên.
Thế rồi tôi bước vào trường Đại học
Tôi dặn nàng: “Hãy gắng đợi chờ anh
Anh sẽ quay về một ngày gần nhất”
Nàng nói rằng: “Em mãi mãi của anh”.
Ba năm trời học ở Göttingen
Ba năm miệt mài với bao sách luật
Thế rồi một hôm nhận thư biết được
Người yêu của tôi đã bước theo chồng.
Khi đó tháng Năm, khi đó mùa xuân
Những bông hoa nở đầy trong thung lũng
Những con chim đã cất tiếng hót vang
Những con sâu cũng vui đùa trong nắng.
Nhưng tôi buồn, xanh xao và u ám
Vì buồn đau mà sức lực không còn
Chỉ có Chúa Trời may ra thấu tận
Những điều gì tôi đã chịu hằng đêm.
Nhưng tôi phục hồi. Như cây sồi xanh
Vẻ mạnh mẽ hiện trong từng nhánh lá
Giờ mỗi lần nhìn em, Jenny ạ
Giấc mơ xưa lại thức dậy trong lòng!
An Jenny
Ich bin nun fünfunddreißig Jahr alt,
Und du bist fünfzehnjährig kaum ...
O Jenny, wenn ich dich betrachte,
Erwacht in mir der alte Traum!
Im Jahre achtzehnhundert siebzehn
Sah ich ein Mädchen, wunderbar
Dir ähnlich an Gestalt und Wesen,
Auch trug sie ganz wie du das Haar.
Ich geh auf Universitäten,
Sprach ich zu ihr, ich komm zurück
In kurzer Zeit, erwarte meiner.
Sie sprach: "Du bist mein einzges Glück."
Drei Jahre schon hatt ich Pandekten
Studiert, als ich am ersten Mai
Zu Göttingen die Nachricht hörte,
Daß meine Braut vermählet sei.
Es war am ersten Mai! Der Frühling
Zog lachend grün durch Feld und Tal,
Die Vögel sangen, und es freute
Sich jeder Wurm im Sonnenstrahl.
Ich aber wurde blaß und kränklich,
Und meine Kräfte nahmen ab;
Der liebe Gott nur kann es wissen,
Was ich des Nachts gelitten hab.
Doch ich genas. Meine Gesundheit
Ist jetzt so stark wie'n Eichenbaum ...
O Jenny, wenn ich dich betrachte,
Erwacht in mir der alte Traum!
KHI ANH NHÌN MẮT EM
Khi anh nhìn mắt em
Nỗi buồn đau biến mất
Khi anh hôn môi em
Anh tin vào cực lạc.
Khi hôn em lên ngực
Anh ngỡ đấy thiên đường
Khi em nói: “Yêu anh”
Bỗng nhiên anh bật khóc.
Wenn ich in deine Augen seh
Wenn ich in deine Augen seh’,
So schwindet all mein Leid und
Weh;
Doch wenn ich küsse deinen Mund,
So werd’ ich ganz und gar
gesund.
Wenn ich mich lehn’ an deine
Brust,
Kommt’s über mich wie
Himmelslust;
Doch wenn du sprichst: ich liebe
dich!
So muß ich weinen bitterlich.
SÁNG DẬY TÔI TỰ HỎI
Sáng dậy tôi tự hỏi:
Em có đến hôm nay?
Chiều tối lại thở dài:
Vậy là em không tới.
Đến đêm không ngủ nổi
Cứ trằn trọc vậy thôi
Trong cơn mơ màng thấy
Tôi thơ thẩn cả ngày.
Morgens steh ich auf und frage
Morgens steh ich auf und frage:
Kommt feins Liebchen heut?
Abends sink’ ich hin und klage:
Ausblieb sie auch heut.
In der Nacht mit meinem Kummer
Lieg ich schlaflos, wach;
Träumend, wie im halben
Schlummer,
Wandle ich bei Tag.
NGƯỜI ĐỜI NGU
Người đời ngu, có mắt cũng như mù
Và mỗi ngày lại càng thêm ngớ ngẩn
Họ nói rằng em người không đức hạnh
Họ nói rằng em cô bé lẳng lơ.
Người đời ngu, có mắt cũng như mù
Và mãi mãi không làm sao hiểu được
Tình yêu của em làm anh ngây ngất
Và nụ hôn cháy bỏng đến nhường kia.
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind,
Wird täglich abgeschmackter!
Sie spricht von dir, mein schönes Kind:
Du hast keinen guten Charakter.
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind,
Und dich wird sie immer verkennen;
Sie weiß nicht, wie süß deine Küsse sind,
Und wie sie beseligend brennen.
TRONG THÁNG NĂM DỊU DÀNG
Trong tháng năm dịu dàng
Khi cây cối nảy mầm
Giữa lòng tôi khi đó
Tình yêu bỗng trào dâng.
Trong tháng năm dịu dàng
Chim cất tiếng hót vang
Với em tôi thổ lộ
Nỗi khao khát của mình.
Im wunderschönen Monat Mai
Im wunderschönen Monat Mai,
Als alle Knospen sprangen,
Da ist in meinem Herzen
Die Liebe aufgegangen.
Im wunderschönen Monat Mai,
Als alle Vögel sangen,
Da hab ich ihr gestanden
Mein Sehnen und Verlangen.
TUỔI TRẺ ĐÃ KHÔNG CÒN
Tuổi trẻ đã không còn
Tôi giờ bạo dạn hơn
Bàn tay tôi can đảm
Ve vuốt những eo thon.
Có cô từng giật mình
Định nổi cơn tam bành
Trước những lời mật ngọt
Dần dà cũng xuôi êm.
Nhưng điều quan trọng hơn
Là giờ đây không còn
Vẻ hồn nhiên, dại dột
Ngơ ngác của cừu non.
Jugend, die mir täglich schwindet
Jugend, die mir täglich schwindet,
Wird durch raschen Muth ersetzt,
Und mein kühn’rer Arm umwindet
Noch viel schlankre Hüften jetzt.
That auch manche sehr erschrocken,
Hat sie doch sich bald gefügt;
Holder Zorn, verschämtes Stocken
Wird von Schmeichelen besiegt.
Doch, wenn ich den Sieg genieße,
Fehlt das Beste mir dabey.
Ist es die verschwundne, süße,
Blöde Jugendeseley?
TÂM HỒN
Trong tay cây đèn nhỏ
Một nỗi sợ trong lòng
Tâm hồn nhìn người chồng
Của mình say sưa ngủ.
Nàng sung sướng đê mê
Khi nhìn ra vẻ đẹp
Thiên thần đôi cánh bạc
Tỉnh giấc, liền bay đi.
Hai nghìn năm ăn năn!
Lỗi lầm không thể chuộc!
Thần tình yêu trừng phạt
Bởi vì thấy trần truồng.
_________
*Nội dung bài thơ dựa theo câu chuyện “Thần tình yêu và tâm hồn” của Apuleius trong tiểu thuyết “Con lừa vàng” nhưng ở khổ thơ cuối tác giả muốn nói đến gần 2000 năm (thời Heine là 1800 năm) luân lý của Thiên Chúa giáo đã thay thế bản năng con người của thời cổ đại.
Psyche
In der Hand die kleine Lampe,
In der Brust die große Gluth,
Schleichet Psyche zu dem Lager
Wo der holde Schläfer ruht.
Sie erröthet und sie zittert
Wie sie seine Schönheit sieht –
Der enthüllte Gott der Liebe,
Er erwacht und er entflieht.
Achtzehnhundertjähr’ge Buße!
Und die Aermste stirbt beinah!
Psyche fastet und kasteyt sich,
Weil sie Amorn nackend sah.
THAY ĐỔI
Quay lại với mắt xanh
Quay lại với tóc vàng
Năm này tôi kết thúc
Tình yêu với tóc đen.
Tôi yêu nàng tóc vàng
Vẻ ngoan đạo, dịu dàng
Tay cầm bông hoa huệ
Em giống như nữ thần.
Thân hình em mong manh
Thân xác bé, nhưng hồn
Đầy Tình yêu, Hy vọng
Và tràn ngập Lòng tin.
Em nói em không rành
Tiếng Đức – tôi không tin
Chẳng lẽ em không đọc
Thơ Klopstock tuyệt trần?
___________
*Friedrich Gottlieb Klopstock (1724 – 1803) – nhà thơ lớn của Đức.
Wechsel
Mit Brünetten hats eine Ende!
Ich gerate dieses Jahr
Wieder in die blauen Augen,
Wieder in das blonde Haar.
Die Blondine, die ich liebe,
Ist so fromm, so sanft, so mild!
In der Hand den Liljenstengel,
Wäre sie ein Heilgenbild.
Schlanke, schwärmerische Glieder,
Wenig Fleisch, sehr viel Gemüt;
Und für Liebe, Hoffnung, Glaube
Ihre ganze Seele glüht.
Sie behauptet, sie verstünde
Gar kein Deutsch - ich glaub es nicht.
Niemals hättest du gelesen
Klopstocks himmlisches Gedicht?
BỎ LẠI ANH
Ngày yêu đêm tối mịt
Mùa xuân yêu mùa đông
Cuộc sống yêu cái chết
Còn em, em yêu anh!
Em yêu anh… thì ôm
Cái bóng rất khủng khiếp
Bông hoa đang héo tàn
Hồn em rồi cũng chết.
Em hãy bỏ lại anh
Yêu con bướm tưng bừng
Đang đùa vui dưới nắng
Để bất hạnh cùng anh.
Laß ab!
Der Tag ist in die Nacht verliebt,
Der Frühling in den Winter,
Das Leben verliebt in den Tod –
Und du, du liebest mich!
Du liebst mich – schon erfassen dich
Die grauenhaften Schatten,
All deine Blüthe welkt,
Und deine Seele verblutet.
Laß ab von mir, und liebe nur
Die heiteren Schmetterlinge,
Die da gaukeln im Sonnenlicht’ –
Laß ab von mir und dem Unglück.
303 bài thơ Song Ngữ
NGƯỜI ĐỜI NGU
Người đời ngu, có mắt cũng như mù
Và mỗi ngày lại càng thêm ngớ ngẩn
Họ nói rằng em người không đức hạnh
Họ nói rằng em cô bé lẳng lơ.
Người đời ngu, có mắt cũng như mù
Và mãi mãi không làm sao hiểu được
Tình yêu của em làm anh ngây ngất
Và nụ hôn cháy bỏng đến nhường kia.
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind,
Wird täglich abgeschmackter!
Sie spricht von dir, mein schönes Kind:
Du hast keinen guten Charakter.
Die Welt ist dumm, die Welt ist blind,
Und dich wird sie immer verkennen;
Sie weiß nicht, wie süß deine Küsse sind,
Und wie sie beseligend brennen.
TRONG THÁNG NĂM DỊU DÀNG
Trong tháng năm dịu dàng
Khi cây cối nảy mầm
Giữa lòng tôi khi đó
Tình yêu bỗng trào dâng.
Trong tháng năm dịu dàng
Chim cất tiếng hót vang
Với em tôi thổ lộ
Nỗi khao khát của mình.
Im wunderschönen Monat Mai
Im wunderschönen Monat Mai,
Als alle Knospen sprangen,
Da ist in meinem Herzen
Die Liebe aufgegangen.
Im wunderschönen Monat Mai,
Als alle Vögel sangen,
Da hab ich ihr gestanden
Mein Sehnen und Verlangen.
TUỔI TRẺ ĐÃ KHÔNG CÒN
Tuổi trẻ đã không còn
Tôi giờ bạo dạn hơn
Bàn tay tôi can đảm
Ve vuốt những eo thon.
Có cô từng giật mình
Định nổi cơn tam bành
Trước những lời mật ngọt
Dần dà cũng xuôi êm.
Nhưng điều quan trọng hơn
Là giờ đây không còn
Vẻ hồn nhiên, dại dột
Ngơ ngác của cừu non.
Jugend, die mir täglich schwindet
Jugend, die mir täglich schwindet,
Wird durch raschen Muth ersetzt,
Und mein kühn’rer Arm umwindet
Noch viel schlankre Hüften jetzt.
That auch manche sehr erschrocken,
Hat sie doch sich bald gefügt;
Holder Zorn, verschämtes Stocken
Wird von Schmeichelen besiegt.
Doch, wenn ich den Sieg genieße,
Fehlt das Beste mir dabey.
Ist es die verschwundne, süße,
Blöde Jugendeseley?
TÂM HỒN
Trong tay cây đèn nhỏ
Một nỗi sợ trong lòng
Tâm hồn nhìn người chồng
Của mình say sưa ngủ.
Nàng sung sướng đê mê
Khi nhìn ra vẻ đẹp
Thiên thần đôi cánh bạc
Tỉnh giấc, liền bay đi.
Hai nghìn năm ăn năn!
Lỗi lầm không thể chuộc!
Thần tình yêu trừng phạt
Bởi vì thấy trần truồng.
_________
*Nội dung bài thơ dựa theo câu chuyện “Thần tình yêu và tâm hồn” của Apuleius trong tiểu thuyết “Con lừa vàng” nhưng ở khổ thơ cuối tác giả muốn nói đến gần 2000 năm (thời Heine là 1800 năm) luân lý của Thiên Chúa giáo đã thay thế bản năng con người của thời cổ đại.
Psyche
In der Hand die kleine Lampe,
In der Brust die große Gluth,
Schleichet Psyche zu dem Lager
Wo der holde Schläfer ruht.
Sie erröthet und sie zittert
Wie sie seine Schönheit sieht –
Der enthüllte Gott der Liebe,
Er erwacht und er entflieht.
Achtzehnhundertjähr’ge Buße!
Und die Aermste stirbt beinah!
Psyche fastet und kasteyt sich,
Weil sie Amorn nackend sah.
THAY ĐỔI
Quay lại với mắt xanh
Quay lại với tóc vàng
Năm này tôi kết thúc
Tình yêu với tóc đen.
Tôi yêu nàng tóc vàng
Vẻ ngoan đạo, dịu dàng
Tay cầm bông hoa huệ
Em giống như nữ thần.
Thân hình em mong manh
Thân xác bé, nhưng hồn
Đầy Tình yêu, Hy vọng
Và tràn ngập Lòng tin.
Em nói em không rành
Tiếng Đức – tôi không tin
Chẳng lẽ em không đọc
Thơ Klopstock tuyệt trần?
___________
*Friedrich Gottlieb Klopstock (1724 – 1803) – nhà thơ lớn của Đức.
Wechsel
Mit Brünetten hats eine Ende!
Ich gerate dieses Jahr
Wieder in die blauen Augen,
Wieder in das blonde Haar.
Die Blondine, die ich liebe,
Ist so fromm, so sanft, so mild!
In der Hand den Liljenstengel,
Wäre sie ein Heilgenbild.
Schlanke, schwärmerische Glieder,
Wenig Fleisch, sehr viel Gemüt;
Und für Liebe, Hoffnung, Glaube
Ihre ganze Seele glüht.
Sie behauptet, sie verstünde
Gar kein Deutsch - ich glaub es nicht.
Niemals hättest du gelesen
Klopstocks himmlisches Gedicht?
BỎ LẠI ANH
Ngày yêu đêm tối mịt
Mùa xuân yêu mùa đông
Cuộc sống yêu cái chết
Còn em, em yêu anh!
Em yêu anh… thì ôm
Cái bóng rất khủng khiếp
Bông hoa đang héo tàn
Hồn em rồi cũng chết.
Em hãy bỏ lại anh
Yêu con bướm tưng bừng
Đang đùa vui dưới nắng
Để bất hạnh cùng anh.
Laß ab!
Der Tag ist in die Nacht verliebt,
Der Frühling in den Winter,
Das Leben verliebt in den Tod –
Und du, du liebest mich!
Du liebst mich – schon erfassen dich
Die grauenhaften Schatten,
All deine Blüthe welkt,
Und deine Seele verblutet.
Laß ab von mir, und liebe nur
Die heiteren Schmetterlinge,
Die da gaukeln im Sonnenlicht’ –
Laß ab von mir und dem Unglück.
303 bài thơ Song Ngữ
